صنعت نفت و گاز با ارزشی معادل ۳.۵‌میلیارد دلار در سال‌۲۰۲۲، به واسطه ادغام با هوش‌مصنوعی (AI) در حال تجربه تحولی شگرف است. انتظار می‌رود ارزش صنعت نفت و گاز با اتکا به فناوری‌های جدید و با نرخ رشد مرکب سالانه ۱۲.۶۲درصد، تا سال‌۲۰۲۸ رشدی فراتر از تصور را داشته‌باشد. فناوری‌های هوش‌مصنوعی به‌طور عمده برای کاهش هزینه‌های مرتبط با تعمیر و نگهداری تجهیزات و بهینه‌سازی تولید استفاده می‌شود.

اســــــتفاده از تکنولوژی هوش‌ مصنوعی به پیش‌بینی، کاهش خرابی‌‌‌‌های احتمالی سیستم‌ها، تضمین عملکرد و به حداقل رساندن هزینه‌ها کمک می‌کند. به‌رغم تمام مزیت‌ها، چالش‌های ادغام هوش‌مصنوعی با سیستم‌های قدیمی، هزینه‌های سنگین پیاده‌‌‌‌سازی و عدم‌آمادگی نیروی کار، مانع از پذیرش کامل این فناوری در صنعت نفت شده‌است. اتوماسیون و روباتیک که توسط هوش‌مصنوعی به اجرا در می‌آیند، در عملیات‌هایی نظیر حفاری و بازرسی‌‌‌‌های مستقل کاربرد داشته و ایمنی را افزایش می‌دهند.انتظار می‌رود منطقه آمریکای‌شمالی، به‌ویژه ایالات‌متحده و کانادا، پیشتاز استفاده از هوش‌مصنوعی در بازار نفت و گاز باشند که ناشی از شرایط اقتصادی، پذیرش فناوری و سرمایه‌گذاری‌های تحقیقاتی است.

  • پیشرو اصلی توسعه:

هوش مصنوعی به‌زودی پرچمدار اصلی توسعه در بخش نفت و گاز خواهد بود؛ چراکه راه‌حل‌های متحول‌کننده‌ای برای کاهش هزینه، تعمیر و نگهداری تجهیزات و بهینه‌سازی تولید ارائه می‌دهد. هدف شرکت‌ها از به‌کارگیری AI، تولید حداکثری همرا با به حداقل رساندن هزینه‌ها است. اکتشافات مبتنی بر هوش‌مصنوعی رفتارهای مخزن را به‌مراتب دقیق‌تر و قابل‌اعتمادتر از روش‌های سنتی نشان می‌دهد و موجب کاهش حاشیه خطا در عملیات و صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌شود. نقش جدایی‌ناپذیر تجزیه و تحلیل داده مبتنی بر هوش‌مصنوعی در پالایش فرآیندهای عملیاتی و تصمیم‌گیری، رشد بازار را تسریع می‌کند. مهارت هوش‌مصنوعی در پردازش و تجزیه و تحلیل مجموعه داده‌های پیچیده، تصمیمات استراتژیک را تسهیل کرده و کارآیی عملیاتی را بالا می‌برد لذا ضرورت استفاده از AI در حوزه‌های سخت همانند اکتشاف مخزن، پیش‌بینی بازار و بهبود مدیریت دارایی روزبه‌روز افزایش می‌یابد.

اتوماسیون و رباتیک مبتنی بر هوش‌مصنوعی وظایفی مانند حفاری، بازرسی و نگهداری را متحول می‌کنند. دکل‌‌‌‌های حفاری مستقل و سیستم‌های روباتیک می‌توانند وظایف را کارآمدتر و ایمن‌‌‌‌تر انجام دهند و وابستگی به مداخله انسان را کاهش دهند، به‌ویژه در محیط‌‌‌‌های چالش‌‌‌‌برانگیز. هوش‌مصنوعی به افزایش ایمنی در صنعت کمک می‌کند. سیستم‌های خودران و روباتیک می‌توانند در محیط‌‌‌‌های خطرناک کار کنند و خطر را برای کارگران کاهش دهند. تعمیر و نگهداری پیش‌بینی شده، به جلوگیری از خرابی تجهیزات که می‌تواند خطرات ایمنی را ایجاد کند، کمک می‌کند.

  • کاهش آسیب زیست محیطی:

هوش مصنوعی می‌تواند از تلاش‌های صنعتگران برای کاهش ردپای زیست‌محیطی حمایت کند. با بهینه‌سازی فرآیندها، به حداقل رساندن اختلالات عملیاتی و بهبود بهره‌وری انرژی، هوش‌مصنوعی می‌تواند به‌عملیات‌های پایدارتر در صنعت نفت و گاز منجر شود. به‌رغم تمام پتانسیل‌های AI، ادغام هوش‌مصنوعی با سیستم‌های قدیمی بدون چالش هم نیست. اختلاف بین زیرساخت‌های موجود و فناوری‌های جدید هوش‌مصنوعی نیازمند راه‌‌‌‌حل‌‌‌‌های نوآورانه و تلاش‌هایی برای پر‌کردن شکاف بین صنعت فناوری تکنولوژی و صنعت نفت است. شرکت‌ها با موانع فنی و فرهنگی مواجه هستند که نیازمند برنامه‌‌‌‌ریزی استراتژیک و سرمایه‌گذاری برای اطمینان از یکپارچگی موثر هوش‌مصنوعی است. از جمله موانع دیگر می‌توان به هزینه‌های بالای پیاده‌سازی هوش‌مصنوعی در صنعت اشاره کرد که برای شرکت‌های کوچک تا متوسط تبدیل به کابوسی وحشتناک شده‌است.

علاوه‌بر این، کمبود نیروی کار ماهر که به فناوری‌های هوش‌مصنوعی و حوزه نفت و گاز مسلط باشد، مانع پذیرش سریع نوآوری‌‌‌‌های هوش‌مصنوعی می‌شود. پرداختن به این چالش‌های مالی و تخصصی برای حفظ رشد صنعت و استفاده از پتانسیل کامل هوش‌مصنوعی ضروری است. در چند سال‌گذشته، بازار نفت و گاز شاهد پیشرفت‌های قابل‌توجهی در اتوماسیون و روباتیک بوده و سیستم‌های هوش‌مصنوعی را قادر ساخته تا وظایف را کارآمدتر و ایمن‌‌‌‌تر انجام دهند. حفاری خودکار، بازرسی‌‌‌‌های هدایت‌‌‌‌شده با هوش‌مصنوعی و تعمیر و نگهداری توسط روباتیک نیاز به مداخله انسان به‌ویژه در محیط‌‌‌‌های خطرناک  را کاهش می‌دهد و متعاقبا ایمنی عملیاتی و مقرون‌‌‌‌به‌‌‌‌صرفه بودن را افزایش می‌دهد.

 کاربرد هوش‌مصنوعی در تعمیر و نگهداری پیش‌بینی‌‌‌‌شده عاملی حیاتی برای مدرن‌‌‌‌سازی صنعت است. با پیش‌بینی نیازهای تعمیر و نگهداری قبل از وقوع خرابی تجهیزات، شرکت‌ها می‌توانند از هزینه‌های سرسام‌آور جلوگیری کنند، کارآیی عملیاتی را افزایش داده و طول عمر دارایی‌ها را افزایش دهند. در حال حاضر منطقه آمریکای‌شمالی به‌عنوان بازار پیشرو استفاده از AI شناخته می‌شود. پیش‌بینی می‌شود ایالات‌متحده و کانادا بر هوش‌مصنوعی در بازار نفت و گاز برای مدتی طولانی تسلط داشته باشند چراکه شرایط اقتصادی قوی، پذیرش فناوری پیشرفته و سرمایه‌گذاری‌های قابل‌توجه در تحقیق و توسعه در این مناطق تسهیلات ویژه‌ای را برای صنعتگران مهیا کرده‌است. پذیرش زودهنگام فناوری‌های هوش‌مصنوعی می‌تواند برای شرکت‌های بزرگ نفتی مزیت رقابتی ایجاد کند. کسانی که از هوش‌مصنوعی استفاده می‌کنند، احتمالا از رقبایی که در پذیرش این فناوری‌های متحول‌کننده عقب مانده‌‌‌‌اند، بهتر عمل خواهند کرد.

  • به کارگیری شیوه های پایدار توسعه:

شرکت‌های بزرگ نفتی برای اتخاذ شیوه‌های تولید پایدار و کاهش اثرات مخرب زیست‌محیطی خود با فشار فزاینده‌ای مواجه هستند. هوش‌مصنوعی می‌تواند به بهینه‌سازی فرآیندها، بهبود بهره‌‌‌‌وری انرژی و کمک به‌عملیات‌‌‌‌های سازگار با محیط‌زیست کمک کند. از آنجا‌که صنایع در سراسر جهان از تحول دیجیتال استقبال می‌کنند، شرکت‌های بزرگ نفتی که زودتر از هوش‌مصنوعی استقبال می‌کنند، سازگاری و آینده‌نگری بهتری خواهند داشت. این می‌تواند بر موقعیت و محبوبیت آنها در بازار درمیان سرمایه‌گذاران، سهامداران و مردم تاثیر مثبت بگذارد. چشم‌انداز انرژی جهانی با تاکید فزاینده بر انرژی‌های تجدیدپذیر و پایداری در حال تحول است.

هوش‌مصنوعی می‌تواند به شرکت‌های بزرگ نفتی کمک کند تا با بهینه‌سازی عملیات و تسهیل ادغام منابع انرژی سبز در مجموعه‌‌‌‌هایشان، با روندهای انرژی پاک در صنعت سازگار شوند. به‌طور خلاصه، اتخاذ هرچه سریع‌تر هوش‌مصنوعی برای شرکت‌های بزرگ نفتی برای ماندن در رقابت، کاهش هزینه‌‌‌‌ها، افزایش کارآیی عملیاتی و همسویی با صنعت در حال تحول و روندهای زیست‌محیطی حیاتی است. اجرای استراتژیک فناوری‌های هوش‌مصنوعی می‌تواند این شرکت‌ها را برای موفقیت بلندمدت در چشم‌‌‌‌انداز انرژی که به‌سرعت در حال تغییر است، یاری دهد.